معنی شرعی اعتکاف مکث و درنگ طولانی در مسجد و راز و نیاز با خداست. 

حداقل زمان اعتکاف سه روزه بوده و شرط صحت اعتکاف روزه در حال اعتکاف می باشد و هرچیزی که روزه را باطل می کند موجب بطلان اعتکاف نیز هست، چون شرط اصلی تحقق اعتکاف روزه داری معتکف هست. عمل واجب بر معتکف روزه داری و ماندن در مسجد می باشد.  

امّا نحوه راز و نیاز با خدا عامل تعیین کننده در میزان تحوّل درونی منجر به توبه و اصلاح رفتار هست. بهترین دعا برای این ایّام که دارای آثار متعدد در فرد می باشد؛ استغفار 70 بندی حضرت علی علیه السلام هست که علاوه بر افزایش رزق و روزی و رفع مشکلات لاینحل فرد و عدم اجابت دعاها، در خودشناسی و حسابرسی از اعمال گذشته و حال و حالت توبه و انابه بسیار مؤثر می باشد.

اگر با توجّه به مضامین دعا همزمان از اعمال خود حسابرسی کنیم، مسیر معرفت خدا باز و آموزش عملی در طریق بندگی  خواهد شد. این مهم نیازمند محیطی آرام و بدون وجود عوامل سوق دهنده به دنیاست.

در سال های اخیر اعتکاف که عملی کاملا عبادی بوده و صرفا اهل معرفت بدان همّت داشته اند و به مراتب معنوی والایی دست یافته اند، در اثر غفلت حوزه های علمیّه و مسئولین فرهنگی و مراکز عبادی و تبلیغی کشور و... تبدیل به تجارت آبرو و مدرک دین داری و ... شده است. به طوری که در حال اعتکاف تلفن همراه و اینترنت همچنان فعّال بوده و گشت و گذار در سایت ها و تماس با وایبر و... از جمله امور پر کردن اوقات معتکف شده است که اصل این عبادت را زیر سوال برده است، چون هدف راز و نیاز با خدا بود و تبدیل به گفتگو با بندگان خدا شده است!!! 

چنان که اصل در روزه داری نیز علاوه بر عدم وجود شرائط بطلان روزه؛ انس با خدا و روزه تمام اعضا و پرهیز از گناهان و... هست که این موارد روزه را نیز تبدیل به گرسنگی صرف می کند و حاصلی دنیوی به بارمی نشیند.

                           

اگر می خواهیم اعتکاف ما انس با دنیا نبوده و ساعاتی با خدا راز و نیاز کنیم انجام موارد زیر کمک زیادی خواهد کرد:

حضور در محل اعتکاف بدون تلفن همراه و قطع هرگونه ارتباط با بیرون از مسجد و انتخاب محلّی دور از افراد آشنا و فامیل و دوست

1- نیّت و هدف صرفا قربه الی الله و فقط برای نزدیکی با خدا و تحوّل درونی و توبه از گناهان و اصلاح رفتار باشد.

2- سکوت و تفکّر و تعمّق در نیّات خود در اعمال  گذشته وحال و بررسی موارد ریا، خود برتربینی، تظاهر به دین داری، دشمنی با مؤمنان به ویژه آنهایی که جز خدا سرمایه ای ندارند، وضعیّت درآمد خود از جهت حلال و حرام به ویژه ربا و زورگیری از مردم و...

3-خواندن استغفار 70 بندی حضرت علی علیه السلام

4- خواندن قرآن با تدبّر و تأمّل در تک تک کلمات و جملات آیات و تلاش در فهم معنی و مصداق آیات

5- تلاش بر یافتن دستورات خدا از قرآن و بررسی عمل خود در گذشته و حال نسبت به دستورات خدا

6- بررسی کارنامه اعمال خود در انجام وظایف شرعی و موارد حقّ الله و حقّ الناس و تصمیم لازم در رفع اشکالات و ادای دین

7- توبه خالصانه بین خود و خدا بدون ریاکاری و خودنمایی و تظاهر به دین داری

8- تقسیم اوقات زمان اعتکاف به نماز و خواندن قرآن و دعا و تفکّر و نوشتن گناهان و انجام توبه و برنامه ریزی صحیح برای آینده برای دور بودن از گناه که موجب دوری از خدا می شود.

9- انتخاب محلّی بدون سخنران و مداحی و ... با بلندگوهای دائم فعال که مانع هرگونه تفکر و توبه و راز و نیاز با خداست.                                       

 التماس دعا